Zenuwachtig voor je sollicitatiegesprek? Dat mag! En het is nog logisch ook. Ik ken bijna geen mensen die niet zenuwachtig zullen zijn. Het is ook heel wat, in een gesprek van een uur zul je jezelf moeten verkopen, je leukste jij laten zien én ook nog laten zien dat je binnen deze functie binnen dit specifieke bedrijf past. Stalen zenuwen als je daar geen klamme handjes van krijgt. En toch is er een groot verschil tussen zenuwachtig zijn en zenuwachtig zijn. Bij de eerste ga je ratelen, kom je niet uit je woorden en zul je opluchting voelen als het gesprek over is. Bij de tweede kun je je beheersen, merk je dat je zenuwen minder worden tijdens het gesprek en heb je uiteindelijk het gevoel dat het een leuk en goed gesprek was. Hoe krijg je deze laatste versie voor elkaar? Hoe zorg je ervoor dat je zenuwen het niet voor je verpesten? En beter nog, hoe zorg je ervoor dat je gewoon een leuk gesprek hebt, ondanks je zenuwen?
Wat doen zenuwen met jou?
Zo vaak krijg ik de vaak hoe iemand het beste kan omgaan met de zenuwen tijdens sollicitatiegesprekken. Gevolgd met een heel relaas over hoe slecht het ging door deze zenuwen. Het eerste wat je bij jezelf moet nagaan, is wat deze zenuwen met jou doen, hoe reageer jij anders hierdoor en wat voor een invloed heeft dit verder op jou?
Teveel ratelen
Wat vaak gebeurt wanneer je zenuwachtig bent, is dat je veel gaat praten én blijft praten. Het wordt eerder ratelen dan een gesprek voeren. Met als resultaat: je geeft warrige antwoorden op de vragen, je gesprekspartner krijgt hier nauwelijks een speld tussen en je sollicitatiegesprek is geen gesprek meer, maar een aaneenschakeling aan woorden die jouw mond uit stromen.
Afwachtend
Wat jou ook kan overkomen, is dat je juist heel weinig gaat zeggen. Je geeft hele korte antwoorden op de vragen die worden gesteld en na je antwoord wacht je af op de volgende vraag. In je ogen ligt de hoop dat je maar snel van dit ‘vragenvuur’ af bent. Ook jouw sollicitatiegesprek is geen gesprek meer, maar een interview.
Black-out
Kun je een voorbeeld noemen van waaruit bleek dat jij communicatief sterk bent? ….. En toen bleef het stil. “Nee, ik kan eigenlijk niet direct een voorbeeld noemen”. Naderhand kun je jezelf wel voor je kop slaan. Hoe kan het nou dat je geen voorbeeld wist, je hebt er genoeg!
Wat kun je doen aan deze zenuwen?
Zoals ik hierboven ook al aangaf, het is niet erg om zenuwachtig te zijn, mits deze zenuwen je gesprek niet beïnvloeden. En daarom zijn er ook een aantal handige trucjes, die ervoor kunnen zorgen dat je deze zenuwen in bedwang houdt, zodat je wel een leuk gesprek hebt, waarin je jezelf als persoon én je expertise hebt kunnen laten zien. Voordat je deze punten toepast, is het belangrijk dat je je beseft dat je zenuwen ergens vandaan komen. Ga dit ook bij jezelf na, hoe komt het nou dat je zó zenuwachtig bent? Waar ben je bang voor? Identificeer dit, schrijf dit op en bespreek het met je lief, moeder, vrienden, collega’s, netwerkcontacten… Je zult zien dat je niet de enige bent!
Plaats de werkgever NIET op een voetstuk
Jij wilt die baan. Heel. Erg. Graag. En daarom ga je de werkgever en je gesprekspartner op een voetstuk plaatsen. Je MOET laten zien dat jij de beste bent en dat jij de leukste bent en dat jij aangenomen moet worden. Maar zo werkt het niet dames en heren. Ook jij moet uit het sollicitatiegesprek kunnen bepalen of je hier wel wilt werken. De werkgever, je gesprekspartner en jij staan op één lijn. Het is alsof je een kop koffie gaat drinken met een oud studiegenoot, die heel erg geïnteresseerd is in wat jij na je studie hebt gedaan.
VERANDER DUS JE MINDSET!
Ga het gesprek dus niet in omdat je die baan wilt. Ga het gesprek in omdat jij er ook achter wilt komen of jij hier past, of de functie inderdaad zo leuk is als deze beschreven is. Of je in het team en binnen de cultuur past. Als je je mindset aanpast, zul je zien dat het een echt gesprek wordt. Jij hebt namelijk ook vragen voor hen en de vragen die jij krijgt, kun je veel relaxter beantwoorden.
Geef jezelf een mantra
Dit wordt een leuk gesprek, dit wordt een leuk gesprek, dit wordt een leuk gesprek, dit wordt een leuk gesprek, dit wordt een leuk gesprek. Je zult zien dat het je gaat helpen!
Doe je ademhalingsoefeningen
Voordat je het gebouw instap, haal je 5x heel diep adem. Voordat je het gesprek in gaat, haal je 5x heel diep adem. Tijdens het gesprek let je op je ademhaling. Zorg dat je je hier bewust van bent, ben je dit, dan zul je zien dat je veel rustiger wordt en je antwoorden helder.
Wees eerlijk naar jezelf en je gesprekspartner
Ben jij zenuwachtig? Geef het aan. Praat jij warrig. Geef het aan. Merk je dat je in de ‘alleen antwoorden modus’ zit, geef dit aan. Je zult zien dat wanneer je uitspreekt wat er met jou gebeurt, dat het vanzelf minder wordt én dat je gesprekspartner dit waardeert. “Volgens mij gaf ik net echt een warrig antwoord, dit komt door de zenuwen. Om dus nog even terug te komen op je vraag…” En je geeft een kort en krachtig antwoord.
Wees jezelf
Wellicht de moeilijkste oefening van allemaal, maar wees jezelf. Maak een leuke grap als jij grappig bent, lach lekker veel als je van lachen houdt, stel vragen als jij geïnteresseerd bent, praat alsof je met een oude kennis aan het bijpraten bent. Laat je energie stromen (mits je deze onder controle hebt), wees enthousiast, geïnteresseerd en gewoon jezelf.
Zenuwen zullen blijven, maar houd deze onder controle!
Taco ter Horst
op 15 Mar 2016